Türkiye olağanlaşma sürecine hazırlanıyor: Azerbaycan ve Ermenistan o tarihte anlaşabilir
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın daveti üzerine bugün Ankara’da olacak. İki dışişleri bakanını görüşmelerinde, Güney Kafkasya’da barış ve istikrarın sağlanması için sürdürülen Azerbaycan-Ermenistan ve Türkiye-Ermenistan görüşmelerinin ele alınması öngörülüyor.
Azerbaycan ve Ermenistan’ın bu sene sonuna kadar kalıcı mutabakat imzalamaları, buna paralel olarak Türkiye’nin de Ermenistan’la olağanlaşma sürecinde somut adım atmayı hedeflediği kaydediliyor.
Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamaya göre Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov ile Hakan Fidan’ın gündeminde ikili bağlar ve şimdiki bölgesel ve milletlerarası gelişmeler yer alıyor.
Diplomatik kaynaklar ise şimdiki bölgesel gelişmeler kapsamında Kafkasya’da Ankara-Bakü-Erivan ekseninde son periyotta artan diplomasi trafiği kapsamında yaşanan gelişmelerin ele alınacağını, iki dışişleri bakanının Azerbaycan-Ermenistan barış görüşmeleri ile Türkiye-Ermenistan olağanlaşma süreçlerinin gözden geçirileceğini söyledi.
İki bakanın ikili bağlar çerçevesinde başta iktisat, ticaret ve güç olmak çeşitli alanlardaki işbirliğini de ele almaları bekleniyor.
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN MUTABAKATI KASIM’DA İMZALANIR MI?
Ankara’daki görüşmelerin en kıymetli gündem başlığı, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında kalıcı barış mutabakatı müzakereleri olacak.
Bunun en değerli nedeni de Türkiye-Ermenistan olağanlaşma sürecinin de Azerbaycan-Ermenistan muahedesine bağlı olması.
Türkiye ve Azerbaycan, Kafkasya’da gelişen barış ve istikrar ortamının devam ettirilmesi ve Ermenistan ile yeni bir işbirliği periyodunun başlayabilmesi için Erivan’ın fırsatı değerlendirmesi ve barış mutabakatı konusunda adım atması gerektiğini kaydediyor.
İki bakanın Ankara’da bilhassa bu iletisi yenilemeleri bekleniyor.
Azerbaycan ve Ermenistan, 2020 Karabağ Savaşı’nın akabinde iki ülke sonlarının tam olarak belirlenmesi ve bundan sonraki süreçte münasebetlerinin hangi prensip ve temeller üzerinde inşa edileceğini tanımlayacak olan kalıcı barış muahedesi için müzakerelere başladı lakin taraflar derin uyuşmazlıkları ve üçüncü tarafların müdahaleleri nedeniyle şimdi imza etabına gelemedi.
Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları en son ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in arabuluculuğunda Temmuz ayında bir ortaya gelmişlerdi.
Blinken, görüşmelerde büyük ilerleme sağlandığını kaydetmiş ve mutabakatın kısa müddette imzaya hazır hale gelebileceğini kaydetmişti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da Mayıs ayında yaptığı açıklamada, muahedenin Kasım ayında imzalanabileceğini söylemişti.
Kasım ayının değeri Azerbaycan’ın 11-22 Kasım tarihlerinde Birleşmiş Milletler COP 29 İklim Zirvesi’ne konut sahipliği yapacak olması.
ZENGEZUR KORİDORU ŞİMDİLİK GÜNDEMDEN DÜŞTÜ
Taraflar ortasında mutabakatın gelecek aylarda imzalanabilecek olmasına ait umutları güçlendiren son gelişme ise Bakü ve Erivan’ın en tartışmalı mevzulardan olan Zengezur Koridoru’na ait maddeyi mutabakat metninden çıkartma kararı oldu.
Özellikle Azerbaycan açısından büyük değer taşıyan Zengezur Koridoru, tarafların mutabakat sağlandıktan sonra yine üzerinde görüşme yapacakları bahisler ortasında yer alacak.
Azerbaycan açısından öbür değerli bir şart da Ermenistan’ın anayasasında Karabağ ile ilgili atıfların çıkartılması.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan da Azerbaycan ve Türkiye’yi kastederek komşu ülkelerle alakaların sağlıklı halde tanımlanması için Ermenistan’ın yeni bir anayasaya ihtiyaç duyduğunu kaydetmişti.
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov’un Ermenistan ile sürdürülen görüşmeler ve bundan sonra atılabilecek adımlar konusunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ı bilgilendirmesi bekleniyor.
ANKARA-ERİVAN OLAĞANLAŞMA SÜRECİ İLERLİYOR
Türk ve Ermeni özel temsilciler Serdar Kılıç ve Ruben Rubenyan, iki yıl orta verdikleri olağanlaşma görüşmelerinin 5.sini Türkiye-Ermenistan hududundaki Alican-Margara Hudut Kapısı’nda gerçekleştirdiler.
Taraflar, geçen ay sonunda yapılan görüşmede, iki ülke ortasında var olan lakin işletilemeyen Akyaka-Akhurik Demiryolu Hudut Kapısı’nın faaliyete geçirilmesi için gerekli teknik mevzuları ele aldılar.
Bu gelişme, olağanlaşma sürecinin tamamlanması durumunda her iki tarafın da 1993’ten bu yana kapalı olan hudutların yine açılmasını istediklerini göstermesi açısından sembolik bir kıymete sahip.
Bakü ile Erivan ortasında müzakerelerin kademe gösterdiği bir süreçte Ankara’nın da Erivan’la temasa geçmesi, bölgesel barış mutabakatlarının yakından tamamlanması açısından dikkat cazibeli bir gelişme.
Ankara’da bugün yapılacak görüşmelerde de her iki süreçle ilgili değerlendirmelerin yapılması ve Türkiye ile Azerbaycan’ın eşgüdüm içinde gelişmeleri izleyip gerekli adımları atmalarının ele alınması öngörülüyor.