Türkiye’de yılın birinci çeyreği prestijiyle erişimi engellenen site sayısı 1 milyonu aştı: 13 milyar liralık yasak
Günlük 1.9 milyar liralık ticaretin döndüğü Instagram, Türkiye’de bir haftadır kapalı. 58 milyon kullanıcı mağdur. Diğer toplumsal medya mecralarının kapatılacağı korkusu var.
Türkiye, 2 Ağustos sabahına “Instagram yasaklandı” haberiyle uyandı. Yasağın ekonomik boyutu gün geçtikçe artıyor. Uzmanlara nazaran Instagram’ın Türkiye’de alışveriş hacmi günlük 1.9 milyar liraya denk geliyor. Bir haftalık kayıp ise 13 milyar lirayı aşıyor.
BİR GECE ANSIZIN!
Türkiye’de 58 milyona yakın Instagram kullanıcısı bulunuyor. Türkiye, dünyadaki en çok Instagram kullanıcısına sahip beşinci ülke pozisyonunda. Instagram, Roblox ve Wattpad platformları Türkiye’den son günlerde erişime engellenen ve sansürlenen 1 milyonu aşkın internet sitesinden yalnızca üç tanesi.
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Türkiye’nin erişim engelleme üzere çok kaba bir yaptırım metodunu sıklıkla ve çok kolay uygulamaya başladığını söyledi. Akdeniz, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İfade Özgürlüğü Derneği’nin EngelliWeb projesi kapsamında Mart 2024 sonu prestijiyle 1 milyondan fazla web sitesinin engelli olduğunu açıkladık. Bu kararların büyük bir kısmı, tek bir kişi, BTK başkanı tarafından ve herhangi bir mahkeme onayı kaidesi aranmadan alınıyor. Instagram da bu biçimde engellendi. Halbuki Anayasa Mahkemesi’nin topyekûn engellemelerle ilgili Twitter, YouTube ve Wikipedia kararları çok açık. Ancak yüksek mahkeme kararları da ‘hukuk devletimiz’de büsbütün göz gerisi ediliyor. Bugün Instagram, Wattpad ve Roblox’u engelleyen zihniyet, yarın X yahut YouTube platformlarını da bir gece apansızın engelleyebilir. Hiç olmaması gereken yasakların uzaması ise her manada tüm Türkiye’yi etkileyecektir.”
BELİRSİZLİK KAYGISI
Öte yandan milyonlarca kişi Instagram vasıtasıyla gelir elde ediyor. Pek çok teşebbüsçü için temel platform Instagram. O girişimcilerin nasıl iş yapacakları belirsizliğini koruyor. Mahzurun uzun sürmesi durumunda bilhassa içerik üreticilerinin gelirlerinin kalıcı olarak tehlikeye girme ihtimali var. Turizmde şimdiden rezervasyon iptalleri kelam konusu. Toplam e-ticaretin içindeki yüzde 10’luk kısım toplumsal medyada yapılıyor. Bu da günde 930 milyon TL’ye denk geliyor.
ÜCRETSİZ VPN’LERE İLGİ BÜYÜK
İnternet kullanıcıları ise toplumsal medya yasaklarına karşı alternatif tahlil arayışına girdi. Burada en yaygın tahlil olarak VPN araçları kullanılıyor.
Son devirlerde App Store ve Google Play Store’un en çok indirilen uygulamalar listesinde Türkiye’deki listelerde VPN araçları üst sıralara çıkıyor. Çevrimiçi fiyatsız VPN’lerle ilgili temel telaşlardan biri, yüksek düzeyde güvenlik özelliklerine sahip olmamaları. Birçok fiyatsız VPN sağlayıcısı, güçlü güvenlik protokolleri geliştirecek ve sürdürecek kaynaklardan mahrum. VPN’nin nasıl çalıştığını ve bağlantı kurduğunu yöneten kuralları içeren VPN protokolüne bakın. VPN sağlayıcınızı yanlışsız seçin. VPN sunucusunun pozisyonunu, kapasitesini ve prestijini göz önünde bulundurun. VPN cinsini inceleyin.