Ukrayna bunu neden yaptı?

Uzun vakittir Ortadoğu’daki savaşların gölgesinde kalmış olan Rusya-Ukrayna savaşı, yeni sürprizlerle ve dünyayı etkileyebilecek tehlikeli gelişmelerle bir anda gündemin tepesine tırmanabiliyor. Son bir haftadaki gelişmeler bunun somut örneği.

6 Ağustos’ta, Ukrayna’nın Rusya’ya yönelik ani bir taarruza giriştiği haberi geldi. Üstelik bu taarruzun istikameti Rus işgalindeki Ukrayna toprakları değil, direkt doğruya Rus toprakları. Ukrayna kuvvetleri, Sumi ilinin çabucak karşı tarafındaki Rusya’nın Kursk vilayetine taarruza geçti ve en az 20 kilometre kadar içeri girerek 10’dan fazla köyü ele geçirdi. Bu, Rusya açısından tam bir sürpriz oldu.

ABD idaresi, Ukrayna’nın taarruzunun başlamasından çabucak sonra Ukrayna’nın bu operasyon hakkında kendilerie bilgi vermediğini fakat Kiev’in bu türlü bir operasyonu yapma hakkına sahip olduğunu söyledi. Bu savaşta Ukrayna idaresinin bu türlü bir operasyonu ABD’ye haber vermeden gerçekleştirdiği savının inandırıcılığı tartışma götürür. Burada Beyaz Saray’ın, kendisinin Ukrayna idaresinin ardında ve bu savaşın taraflarından biri olduğu imajını vermekten kaçındığı söylenebilir.

İSTİHBARAT AÇIĞI

Rusya Savunma Bakanlığı, Kursk’taki çatışmaların ilk gününde, 300 kadar Ukrayna askerinin onlarca zırhlı araçla saldırdığını, lakin kendilerinin bunların tamamına yakınını etkisiz hale getirdiklerini kaydetti. Ne var ki sonraki birkaç gün boyunca Ukrayna askerlerinin ilerleyişi Moskova’nın tezlerini çürüttü. Ukraynalı yetkililer, bölgede binlerce askerin faaliyet halinde olduğunu söylüyor. Kursk’un çeşitli ilçelerinde halk, Rusya’nın içlerine tahliye edilmeye başladı. Ukrayna ordusunun birkaç ay boyunca bölgede yaptığı yığınağın Rusya idaresince farkedilmemiş olması ise Moskova’da istihbarat başta olmak üzere devlet idaresinin çeşitli alanlarındaki zaafları gözler önüne seriyor.

KİEV RİSK ALIYOR

Peki Ukrayna, bu işe neden girişti? Bunun birkaç nedeni var. Birincisi, bir yıldan beri Ukrayna ordusunun daima savunma durumunda olup gerilemesi ülkede savaşa yönelik motivasyonu azaltmıştı. Bir yıldır kara savaşlarında inisiyatif Rusya’daydı. Artık Kiev, bu durumu değiştirmeye çalışıyor. İkincisi, Rusya’nın anavatanına ilişkin bir bölgeye saldırarak Ukrayna’nın Donbas ve Harkov bölgelerindeki Rus ilerleyişinin durdurulması, Rusya’nın buralardan asker çekerek Kursk’a göndermesi amaçlanıyor. Üçüncüsü, bu yılın sonlarına gerçek başlama ihtimali beliren barış görüşmelerinde hem Rusya hem de Ukrayna güçlü görünmeyi istedikleri için bunun öncesinde alandaki durumlarını mümkün olduğunca güçlendirmeye çalışıyor. Lakin an itibariyle Rusların Donbas’taki ilerleyişi, sürat kesmiş değil. Münasebetiyle bu gayelerin şu ana kadar yerine getirildiğini söylemek sıkıntı. Dahası Ukrayna’nın asker sayısı aslında sonlu iken Rus topraklarına yanlışsız bir atağın, Kiev açısından büyük bir risk olduğunu söyleyenler az değil.

‘NÜKLEER’ SUÇLAMA

Bu savaşı dünya açısından daha tehlikeli hale getiren ise çatışmaların nükleer santralların etrafında yürütülmesi. Ukrayna askerlerinin taarruz ettiği Kursk vilayetinde Kurçatov nükleer santralı bulunuyor. Ukrayna’nın ve Avrupa’nın en büyük nükleer santralı olan Zaporojye Nükleer Santrali ise Rus işgalinde bulunuyor. Rusya’yla Ukrayna, birbirini bu santralde provokasyon yapmakla suçluyor. Son olarak evvelki akşam Zaporojye Nükleer Santralı’nda çıkan yangın konusunda Rusya ve Ukrayna birbirlerini suçladı. Bir tarafta Kurçatov Nükleer Santralı’nın, öteki tarafta da Zaporojye Nükleer Santralı’nın çatışmaların ortasında kalması dünyanın diken üzerinde olduğuna işaret ediyor.