Üretici de isyan ediyor tüketici de… “Biz açız aç! Ayakta durmak yaşamaksa, yaşıyoruz”
Pazarlara en çok yazlık zerzevat meyvenin geldiği ay ağustos olmasına rağmen ne üreten ne tüketen keyifli. Eyüpsultan’da bir yurttaş durumu, “Biz açız aç! Ayakta durmak yaşamaksa, yaşıyoruz. İsyan ediyorum. Ben açımdan ölmek zorunda değilim” kelamlarıyla özetledi.

Muhalefet tarafından emeklilerin, çalışanların temmuz artırımlarına yansımayacak biçimde ayarlandığı ileri sürülen akaryakıt, elektrik ve doğal gaz artırımları temmuz enflasyonuna yansırken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, haziranda 1.64 olan aylık enflasyon temmuzda aylık 3,23, yıllık 61,78 oldu. Enflasyonun en çok hissedildiği yerlerden biri de alışverişin en çok yapıldığı çarşı-pazarlar.
Ancak ne tarlada ne çarşı pazarda durum pek iç açıcı değil. Ağustos, Türkiye’de pazarlara en çok yazlık zerzevat meyvenin geldiği ay. Ne üreten ne tüketen keyifli. Üreticiler domatesin, biberin, karpuzun tarlada kalmasından telaş ederken, birtakım üreticiler eserlerini hayvanlarına yediriyor. Son alarak Karacabey’de aksiyon yapan üretici “hükümet istifa” sloganı atarak sesini duyurmaya çalıştı. Büyük kentlerde ise eserlerdeki bolluk fiyatlara pek yansımış gözükmüyor. Bir semt pazarında bir yurttaş durumu “Biz et, ekmek, zerzevat alamıyoruz. Biz açız aç! Ayakta durmak yaşamaksa, yaşıyoruz” kelamlarıyla özetlerken, birtakım pazarlarda bilhassa akşam saatlerinde vatandaşlar tezgah altına atılmış çürük eserlerin ortasından işe yarayanları seçip deva arıyor.
İstanbul’un Eyüpsultan ilçesinde bulunan Karadolap Mahallesi semt pazarına gelen yurttaşlar, yaşadıkları sorunu anlattı. Emekli İstek Yılan, 60 yaşında 12 bin 500 lirayla geçinemediğini belirterek şunları söyledi:
“Biz hayatımızın her alanından kısıyoruz. Bizim hiçbir toplumsal hayatımız yok. Biz meskenden dışarı çıkamıyoruz. Biz et, ekmek, zerzevat alamıyoruz. Biz açız aç. Yaşıyor muyuz, yaşamıyor muyuz; onu da bilmiyoruz. Ayakta durmak yaşamaksa yaşıyoruz. Ben 30 sene bu ülkeye şirket kurmuşum, en az 2 trilyon vergi ödemişim. En sonunda geldiğim yerde, pandemide ben şirketimi kapatmak zorunda kaldım. Ben emekli maaşımla şu anda vergilerimi ödemek durumundayım. Ben çalışan insanların kıdem tazminatlarını ödedim. Ben devlete olan vergimi de ödedim ancak ben artık 12 bin 500 lirayla yaşamak zorundayım. Yaşamaya çalışıyorum, yaşayamıyorum. Biz gavur değiliz ki. Biz de Türk’üz, biz de bu ülkenin vatandaşıyız. Bizim de yemek muhtaçlığımız, tatile gitme hakkımız var. Beş tane mafya gelmiş, memlekete çökmüş. Kim oldukları da aşikâr değil. Biz bunlara ganimet ödüyoruz. Benim vergimden, benim emeğimle ben bunları besliyorum. Beslemek zorunda değilim. İsyan ediyorum. Ben acımdan ölmek zorunda değilim.”
İBB MECLİS ÜYESİ’NDEN PAZAR ZİYARETİ: TÜİK KENDİ SÖYLEDİĞİNE İNANMIYOR Kİ VATANDAŞ İNANSIN
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) CHP’li Meclis üyesi Değer Kaya Koçak yaptığı pazar ziyaretinde pazarın pahalılığına vurgu yaparak “Bu ülkede minimum fiyat seviyesinde çalışan ya da o kadar geliri olmayan milyonlarca beşerler var. Bir an evvel buna ait önlemlerin alınması gerektiğini düşünüyorum. Tabi hayal etmek diğer ancak uygulama çok farklı. Ne yazık ki fiyatlar çok yüksek. Alışveriş yapan bütün vatandaşlarımız bakıyorlar, inceliyorlar ve bırakmak zorunda kalıyorlar. Bu enflasyonla hayatın bu türlü sürmesi, sürdürülebiliyor olması mümkün değil. Bin lira getirdiğinizde yetmeyebiliyor. Bilhassa emekliler açısından düşündüğümüzde, taban fiyatla çalışanları düşündüğümüzde bir hafta pazarda bin lira harcaması mümkün değil. Nitekim vatandaşın işi çok sıkıntı. TÜİK kendi söylediğine inanmıyor ki vatandaş inansın. Ne yazık ki Türkiye’de hayat çok sıkıntı. Bunu pazarda görebiliyoruz” diye konuştu.
“ERKEN SEÇİM İSTİYORUM”
Bir diğer yurttaş ise hem meyvelerin hem de sebzelerin çok kıymetli olduğunu belirterek “Çocukların, halkın yiyebileceği en değerli şeyler, sebzeler hepsi çok değerli. Mesela 40 lira ıspanak. Bir meyve 50, 70, 100 lira. Her şey gönül istiyor ki alalım yani ancak alamıyoruz her şeyi. Bin lira tuttu burası peynirlerle, yumurtayla, yeşilliklerle. İki tane meyve aldım. Bir kilo üzümle bir kilo da erik aldım. Emekli maaşıyla sıkıntı. Hele bir kişinin emekli maaşıyla çok sıkıntı. Nereye kadar bu türlü bilemiyorum artık fakat halkın uyanması lazım. Ben erken seçim istiyorum. Daima bir arada, daima birlikte istiyoruz. Vatandaş olarak erken seçim istiyoruz. Buna gücümüz yetmiyor” dedi.
“GİTTİM, PARA ALIP GERİ GELDİM”
Bir öbür emekli de “500 lirayla geldim, bir şey alamadım. Bir daha gittim, para aldım geldim. Hiçbir şey alınmıyor. Gittim, tekrar geldim vallahi ya. Hiçbir şey alınmıyor. Çok güç durumdayız” diye mağduriyetini anlattı.
PAZARCI: 15 LİRAYA BİBER SATAMIYORUZ
Pazarcı esnafı da “Bundan düzgünü yok ancak millet alamıyor, yapacak bir şey yok. Fiyatlar şu anda düştü de halk tekrar alamıyor. Halkın gücü bitmiş, sıfır. Bir daire kirası olursa 20-25 bin lira, sonu ne olacak bu milletin? Yabancılar dolmuş. Millete konut, yer, bark kalmadı. Ülkenin yarısı satılmış. Hayat bu türlü gidiyor işte. Yapacak bir şey yok. 15 liraya biber satamıyoruz, görüyorsun. Bu saatte pazar tıklım tıklım olması gerekirken iş yok. Millet perişan. Bu türlü giderse batacak. Batmış batacağı kadar” sözlerini kullandı.
“ÇOCUKLUĞUMDA ALABİLDİĞİM ŞEYLERİ ARTIK ALAMIYORUZ”
İşsiz genç Cenk Turan, durumu şöyle anlattı:
“Evde babam emekli. Emekli olmasına karşın günlük işlere gidiyor. Ben de şu anda gencim ancak işsizim. İş arıyorum hâlâ. Günde farklı uygulamalar üzerinden 40 ya da 50 tane yere müracaat yapmak zorunda kalıyorum. Artık oradan da ne kadar karşılık gelirse… Alabildiğim yalnızca salata, domates ve birkaç modül meyve, geri kalanına zati olarak gücü yetmiyor insanın. Evvelce, çocukluğum vaktinde alabildiğim şeyleri ne kadar canımız çekse de istesek de alamıyoruz artık. Yalnızca üç kesim bir şey, 280 lira falan tutun. Muz, nektarin ve domates… O kadar yani. Öteki da hiçbir şey yok. En fazla ayırabildiğimiz ya 400 ya 500 lira fakat 400-500 liraya da hiçbir şey gelmiyor artık.”
“TÜİK’İN BAŞINDAKİLER BİRAZ AKIL SIHHATİNE BAKSIN”
Pazarı dolaşan Sevim isimli yurttaş da “Yeni yeni gezmeye başladık. Her zamanki üzere çok kıymetli. Salatalık, domates, klasik işte konuta alınması gereken ne varsa onları alacaktım. Birkaç bir şey aldım. 200 lirayı bozdurdum. Herhalde 50 lira falan kaldı. Kalanla ne alacağım, bakacağım artık. Alabilecek miyim, onu da bilmiyorum. TÜİK evvel bir kendini baştan sona denetim etsin. Biraz akıl sıhhatine baksın TÜİK’in başındakiler” yansısını gösterdi.
“AÇ KALIYORUZ”
Alışveriş sepetini göstererek dolduramadığını belirten emekli Yüznur Demir, “Benim param bu kadar. Emekli aylığım daha yeni 12 bin 500 oldu. Çocuğum var. Sıkıntı koşullarda geçiniyoruz. Vallahi aç kalıyoruz işte” dedi.
“HALKA SORMANIN BİR MANASI YOK”
“Fiyatlar çok berbat” diyen bir kişi ise “Bakın bakalım fiyatlara, sizce yanlışsız bir fiyat mı? Yaz mevsimindeyiz, zerzevat olsun, meyve olsun. Bakın, görmüyor musunuz? Kendiniz görüyorsunuz, yaşıyorsunuz. Daha halka sormanın bir manası yok. 800-900’den aşağı çıkmıyoruz” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYENİN EN DEĞERLİ PAZARI BURASI”
Efe isimli bir emekli, “Şu anda Türkiye’de en değerli pazar, bu pazar. Şöyle bir bak, burası gariban yeri. Domates olmuş 50 lira, fasulye olmuş 80 lira. Nasıl geçiniyoruz ya? 35 liraya yufka satıyor, öbür taraf 70 liraya satıyor. Nasıl olacak bu iş? Söyleyin biz de bilelim. Emeklilerin hâlini görüyorsun” diye isyan etti.
“BİR ŞEY ALIYORSANIZ BİRŞEY EKSİK KALIYOR”
Nimet Karaçay isimli yurttaş, “Bütçemize nazaran alışveriş yaptık lakin fiyatlar çok yüksek. İnsan istediğini alabiliyor mu? Günümüz kurallarında istediğinizi yapabiliyor musunuz, alabiliyor musunuz? Bir şey alıyorsanız bir şey eksik kalıyor. Ülke daha makûs bir durumda ancak bir biçimde bunu kamufle ediyorlar, kapatıyorlar Önemli ekonomik kriz yaşıyoruz. Beşerler aç. Kiralar çok yüksek. Biz onlardan muzdaribiz. 25-30 bin kira, minimum fiyat ne kadar? Hiçbir şeyi karşılamıyor. Hangi birini anlatalım? Ülke çok berbat bir durumda” dedi.
BOŞ ALIŞVERİŞ SEPETİNİ GÖSTERDİ
Boş alışveriş sepetini gösteren emekli Saniye Ağca, “Fiyatlar gördüğünüz üzere çok değerli. Şu an hiçbir şey alamadım. Bakıyorum şu anda. Meyve, zerzevat, o cins şeyler almayı planlıyordum ancak şu anda fiyatlara bakıyorum” diye konuştu.