Üretici kazanamıyor, vatandaş ucuza tüketemiyor: Fiyatlarda kısır döngü… Süt sarmalı
Bir litre sütün 17.5 TL’ye üretilirken satış fiyatının 14.65 TL’de kaldığını söyleyen süt üreticileri, Ulusal Süt Konseyi’nin tavsiye satış fiyatında artış yapmasını talep ediyor. Endüstriciler ise yurt içindeki çiğ süt fiyatının Avrupa’ya kıyasla değerli olduğunu; bunun da ihracatta pazar kaybına yol açmaya başladığından sıkıntılı. Bu tartışmalar yaşanırken marketlerde satılan bir litre sütün perakende fiyatı ise 40 lirayı aştı. Pekala ne üreticiyi ne sanayiciyi ne de tüketiciyi mutlu eden süt fiyatları için neler yapılmalı? Uzmanlar Hürriyet’e anlattı.
Süt fiyatlarında neredeyse iki senede bir yaşanan fiyat tartışması yine alevlendi. Maliyetleri artarken çiğ süt satış fiyatının artmadığını söyleyen süt üreticileri, Ulusal Süt Konseyi’nin (USK) çiğ süt tavsiye satış fiyatında artış yapmasını talep ediyor. Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği’ne (TÜSEDAD) nazaran, mevcut maliyetlerle bir litre çiğ süt 17.5 TL’ye üretilirken USK’nın belirlediği satış fiyatı litre başına 14.65 TL’de kaldı. Birtakım bölgelerde ise alım fiyatının 14 liranın da altına indiği belirtiliyor.
Yurt içindeki çiğ süt satış fiyatının Avrupa’ya kıyasla daha değerli olduğunu söyleyen endüstriciler ise, bu durumun son bir yılda ihracatta pazar kaybına yol açtığını söylüyor. Tüm bu tartışmalar sürerken bir yandan da marketlerde satılan bir litre süt, çoktandır 40 lirayı aşmış durumda. Perakendeciler ise fiyatların da tesiriyle vatandaşın süte olan talebinin azaldığını; artan stokları eritmek için kademeli bir biçimde indirime gittiklerini anlattı.
USK’YA NAZARAN MALİYET 12.36 TL
USK, çiğ süt tavsiye fiyatını 1 Mayıs’tan itibaren yüzde 8.5 artışla litre başına 14.65 TL’ye çıkarmıştı. USK’nın internet sitesinde yer alan datalara nazaran, mayıs ayında ülke genelinde bir litre çiğ süt maliyeti 12.41 TL iken temmuz prestijiyle bu sayı 12.36 TL oldu. Münasebetiyle USK’nın maliyet hesabına nazaran, mevcut satış fiyatları maliyetin 2.29 TL üzerinde.
SANAYİCİ: AVRUPA’YA KIYASLA PAHALIYIZ
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği Başkanı Harun Çallı, Avrupa’daki çiğ süt maliyetinin 50 cent civarında olduğunu; yurt içindeki çiğ süt alım fiyatlarının Avrupa’ya kıyasla değerli kaldığını aktardı. Ulusal Süt Konseyi’nin hesabının, maliyeti en fazla olan üretici baz alınarak yapıldığını kaydeden Çallı, “Avrupa’da üretilen süt Türkiye’de üretilen süte nazaran hem daha ucuz hem daha kaliteli. Bizim çiğ süt maliyetimiz daima daha değerliydi ancak da yüksekti. Kur denetim altına alındığı için biz daha kıymetli kaldık” dedi.