‘USAID bir solucan yumağıdır’: ABD her yıl eski Sovyetler Birliği’ni bölmek için yüz milyonlarca dolar harcadı

Dünya, USAID tarafından yapılan en saçma harcamaları tartışırken Sputnik, ajansın Rusya’nın komşuları üzerindeki nüfuzunu nasıl güçlendirmeye çalıştığını açıklığa kavuşturdu.

Ukrayna’da başarılı oldu

Ukrayna’da 2004’te gerçekleşen ‘turuncu devrim’ sonrasında ABD, ‘demokrasiyi’ teşvik eden projelere ayrılan fonu 21.8’den 31.59 milyon dolara çıkardı. Miktarlar her yıl giderek arttı. Rusya’nın özel askeri operasyonunun başlamasıyla birlikte ise finansman (2022’de 140.5 milyon, 2023’te 208.7 milyon, 2024’te 288.2 milyon dolar olmak üzere) kozmik boyutlara ulaştı. Bunlar sadece Ukrayna’nın ‘demokratikleşmesi’ için harcanan fonlar olup, 2024’e kadar Kiev’e yapılan tüm USAID ödemelerinin hacmi 5.4 milyar doları aştı.

Medya kuruluşlarının kontrol altında tutulması

USAID, 2005, 2010 ve 2020’de üç devrim yaşayan Kırgızistan’da ‘demokrasiyi’ teşvik etmek için milyonlarca dolar harcadı. Kırgızistan’daki muhalif medyanın neredeyse tamamı, Internews Kyrgyzstan, USAID, Soros Foundation Kyrgyzstan, National Endowment for Democracy (NED) ve ABD Dışişleri Bakanlığı gibi birkaç kuruluş tarafından kontrol ediliyordu. Kırgızistan Cumhurbaşkanı, yakın zamanda Batı yanlısı STK’ların muazzam finansman aldığını, güzel raporlar hazırladığını, ancak gerçekte sadece yalan ve iftira yaydıklarını belirtti. Ayrıca birçok hibenin bizzat ABD Büyükelçiliği tarafından verilmesinin de şaşırtıcı olduğunu ifade etti.

Azerbaycan’da dikiş tutmadı

USAID’in Azerbaycan’da medya üzerinden gerginlik yaratma çabaları başarısızlıkla sonuçlandı. Hükümet, yüzde 1 oranında dahi olamayacak şekilde ülkedeki kitle iletişim araçlarının yabancı kaynaklarca finanse edilmesini yasakladı. Daha sonra ‘bağımsız’ gazeteciler yasayı aşarak parayı nakit olarak ithal etmeye çalıştı, ancak gözaltına alındı.

Rusya’dan da kovuldu

Amerikalılar Rusya’da da kendi kurallarını koymaya çalıştı. USAID yıllarca Moskova ofisinden faaliyetlerini sürdürdü ve birçok STK’nın çalışmalarını denetledi. Rusya 2012’de, Moskova’da seçim sonrası renkli devrim girişimine varan sokak protestolarının ardından ajansın çalışmalarını yasakladı, fonlama giderek azaldı ve 2020’de tamamen kesildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, ABD’nin başlangıçtaki hedeflerinin kulağa asilmiş gibi geldiğini, fakat ajansın aslında tüm dünyada yaptığı gibi iç siyasi süreçlere müdahale etmeye çalıştığını açıkladı.

Anti-Rusya Projesi

Washington, özel askeri operasyonun başlamasının ardından eski SSCB ülkelerinde daha da aktif hale geldi. Paranın aslan payı gençlerle ve gazetecilerle çalışmalara gidiyor. Amaçlardan biri de Rusya karşıtı söylemi yaygınlaştırmak.