Yangın çıkmasını nasıl önlemeli, yangın sırasında ne yapmalı?

Bolu, Kartalkaya Kayak Merkezi’ndeki Grand Kartal Otel’de geçen hafta çıkan yangında resmi açıklamalara nazaran (24 Ocak Cuma tarihi itibariyle) 36’sı çocuk 78 kişi hayatını kaybetti, onlarca şahıssa yaralandı. Savlara nazaran ihmaller zincirinin neden olduğu facia bize yetkililerin sorumluluklarını bir sefer daha hatırlattı. Ve bu türlü bir facianın bir daha yaşanmaması için ferdî olarak neler yapabileceğimiz, yangın çıkmaması için ne üzere tedbirler alabileceğimiz konusunda düşünmemize neden oldu.

Yangın Tedbire ve Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve yangın güvenlik uzmanı Levent Yasa ile konuştuk. Yasa en kıymetlisinin yangını duyduğumuz, gördüğümüz ya da hissettiğimiz anda bir saniye bile beklemeden binayı terk etmek olduğunu söyledi. Ve şu hayati bilgileri verdi: “Ancak alanı rastgele bir biçimde duman basmışsa ya da koridorlardan çıkamıyor ve duman geldiğini görüyorsanız dumanın içine girmeden eğilerek, emekleyerek hatta tahminen yerde sürünerek kaçmanız gerek. Bunun sebebi dumanın içindeki zehirli gazlar. Karbonmonoksit yaklaşık 1,5 dakikada sağlıklı bir insanı bayıltabilecek kadar zehirli bir gazdır. Yangın sonucu açığa çıkan duman ve sıcaklık da evvel tavan bölgesinde birikir. Tavan bölgesinden olabildiğince uzak kalarak dışarı çıkmaya çalışmak lazım.”

Bir otel ya da konaklama tesisinde de odadan çıktıktan sonra bize en yakın merdiven, kaçış yolu, emniyetli kaçış yolu ve acil çıkışların nerede olduğunu denetim etmemiz gerektiğini belirten Yasa; “Tüm bunların yerlerinin aile üyelerine de gösterilmesi gerek. Hatta mümkünse acil çıkışları tatilinizin başında bir defa kullanıp nereye çıktığınızı görün” dedi.

Evde nelere dikkat etmeliyiz?

Binalarda alınması gereken önlemler

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan yangına karşı binalarda alınması gereken tedbirleri anlattı.

◊ Yangın tüpleri: Her 25 metrede bir yerleştirilmeli. Yerden 30-40 cm üste, duvara asılmalı ve tertipli aralıklarla denetim edilmeli.

◊ Yangın merdiveni ve kat planı: Her binada en az iki yangın merdiveni ve katlarda kat planı olmalı.

◊ Acil yardım butonu ve yangın dolabı: Bu buton kırılarak yangın başladığına dair ikaz verilmeli. Acil çıkış ışığı olmalı ve elektrikler kesildiği anda akü, jeneratör, batarya üzere sistemlerle çıkış tarafını göstermeli. Binalarda yangın dolabı olmalı.

◊ Fıskiye sistemleri ve duman dedektörleri: Yangın anında alarm devreye girdiğinde ya da duman algılandığında bu sistemler otomatik olarak çalışır. İçlerindeki cam bir güvenlik düzeneğiyle kırılır ve su püskürterek yangını bastırır. Duman dedektörü de olmalı.

◊ Yangın pompaları: Yangın söndürme ve elektrik kesintisi durumunda süratli biçimde jeneratör devreye girer. Pompa fıskiyeler yangın alanına su püskürtür. Büyük binalarda yangın için özel alanı olan çok büyük su depoları var.

◊ Tüm prizler, bilhassa mutfaktakiler farklı ayrı sigortalara bağlanmalı.

◊ Doğalgaz kullanıyorsanız doğalgaz detektörünüz olmalı.

◊ Kombinin bakımını vaktinde yaptırın.

◊ Şarj aygıtlarınız prizde takılı kalmasın.

◊ Yemek pişirirken mutfağı terk etmeyin. Önlük, fırın eldiveni üzere tutuşmaya müsait kumaş gereçleri ocak etrafından uzaklaştırın.

◊ Kızartma yaparken bitkisel yağ tutuşursa üzerine sert bir kapak koyun, sakın su dökmeyin.

◊ Kibrit, çakmak üzere materyalleri çocukların ulaşabileceği yerlerde bırakmayın.

◊ Boya, tiner, solvent, gazyağı, akaryakıt üzere gereçleri konutta tutmayın.

◊ LPG tüplerini balkonda, mutfağın dışında konumlandırın.

◊ Sigara kullanıyorsanız söndürmeden çöpe atmayın.

◊ Apartmanlarda her katta yangın söndürücü bulundurulmalı. Hatta bütün konutlara birer tane alınmalı.

◊ Yangın çıktığında beklemeden binayı terk edin, eşya almak üzere münasebetlerle tekrar binaya girmeyin. (Levent Yasa)

İlk müdahale…

◊ Yangına nasıl müdahale edeceğinizle ilgili bir eğitiminiz varsa binadaki yangın tüpünü yangının merkezine sıkarak birinci müdahaleyi gerçekleştirin. Yangına müdahale edebilme bahtınız yoksa etrafınızdaki insanları uyarın.

◊ Binayı terk ederken birçok kapıdan geçiliyorsa bu kapıları ardınızdan kapatın. Bölmelendirme yangında çok değerli. Duman ve ısı yayılmasını engellemek için her bir kapı bir bariyerdir. (Levent Yasa)

‘Bağımsız bir itfaiye kurumu gerekir’

Mehmet Bayramoğlu, Kaliforniya’da uzun yıllar yüksek binaların yangın güvenliği alanında çalışan bir mühendis. ABD’de sistemin nasıl işlediğini şöyle anlatıyor: “ABD’de yüksek katlı binalar, hastaneler, restoranlar üzere farklı alanlar için uzmanlaşmış denetçilerle çalışılır ve inşaat sürecinden itibaren güvenlik standartlarının uygulanması sağlanır. Yangın güvenliğini sağlamanın en temel yolu, bağımsız ve profesyonel bir itfaiye kurumuyla güçlü kontrol sistemlerinin hayata geçirilmesinden geçmektedir.”