Ziraî uygulamalara üretim planlaması geliyor
Tarım ve Orman Bakanlığının uyguladığı ziraî dayanaklardan hibe programlarına, işlenmeyen tarım topraklarının üretime kazandırılmasından ziraî örgütlerin derecelendirilmesine kadar birçok faaliyetin, üretim planlamalarına uyumlu olması için çalışma yürütülüyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, üretim planlamasının sağlıklı halde uygulanabilmesi için kayıtlılıktan ziraî takviyelere, kredilerden hibe programlarına, işlenmeyen tarım yerlerinin üretime kazandırılmasından ziraî örgütlerin derecelendirilmesine kadar birçok uygulamanın tahlilini yapıyor.
AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye nazaran, ziraî üretim planlamasıyla eser yahut eser kümelerinin arz ve talep ölçülerine nazaran belirlenmesi hedefleniyor.
Stratejik eserlerde arz güvenliğinin korunması, ülke muhtaçlığına nazaran taban ve azami üretim ölçülerinin tespit edilerek, arz fazlası yahut eksikliğinin oluşmasının önüne geçilmesi öngörülüyor.
Üretimin planlanmasıyla su kısıtlılığı, sosyoekonomik şartlar, pazarlama imkanları, ziraî altyapı, depolama ve işletme kapasitesi, alet ve ekipman varlığı, alan büyüklüğü, hayvan varlığı, çiftçi tecrübeleri, su eserleri avcılığı üzere konular dikkate alınarak en uygun yerde üretim yapılması amaçlanıyor.
Bakanlık, üretim planlamasının kolaylaştırılması ve teşviki için başka uygulamaları da bu süreçlerle uyumlu hale getirmeye odaklandı. Bu kapsamda, kayıtlılık, ziraî takviyeler, ziraî krediler, hibe programları, işlenmeyen tarım yerlerinin üretime kazandırılması, tarım topraklarının izinlendirilmesi, kontratlı üretim ve ziraî örgütlerin derecelendirilmesi çalışmaları yapılıyor.
TARIM TOPRAKLARININ HEDEF DIŞI KULLANIMINA MÜSAADE VERİLMEYECEK
Üretim planlaması kapsamında çiftçilerin ve üretim alanlarının kaydedilmesi gerekiyor. Bu kapsamda, Çiftçi Kayıt Sistemi müracaat yordam ve temellerinde gerçekleştirilen değişiklikle üretim yapılan tüm alanların kaydedilmesine imkan sağlandı.
Tarımsal dayanaklar de üretim planlamasının uygulanması için kıymetli bir yönlendirici araç olarak fonksiyon görüyor. Bu çerçevede ziraî takviyelerin aktifleştirilmesi çalışmaları yürütüldü. 2024-2026 yıllarını kapsayan hayvansal üretim ve su eserleri üretimi takviyeleri uygulanmaya başlandı. 2025-2027 üretim yıllarını kapsayan bitkisel üretim dayanakları de hazırlandı ve yayım süreci devam ediyor.
Tarımsal üretime yönelik Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince kullandırılan hazine faiz dayanaklı krediler ziraî üretim planlamasını yönlendirmek ve teşvik etmek emeliyle tekrar düzenlendi. Bu kapsamda planlı üretime uygun üretimler için yatırım ve işletme kredilerinde ek faiz indirimleri sağlanıyor.
Bakanlık tarafından verilen kırsal kalkınma hibeleri de dahil tüm hibe programları, üretim planlaması siyasetine uyumlu hale getirildi.
Üst üste iki yıl işlenmeyen tarım yerlerinin kira bedellerinin arazi maliklerine ödenmesi şartıyla Bakanlıkça kayıt altına alınarak ziraî üretim gayeli kiralanması da üretim planlamasına uyumlu uygulanacak.
Tarımsal üretim planlaması doğrultusunda toprak ve arazi varlığının belirlenmesi, tarım yerlerinin maksat dışı kullanımına müsaade verilmemesi, başta büyük ovalar olmak üzere verimli tarım topraklarının korunması da büyük ehemmiyet arz ediyor.
SÖZLEŞMELİ ÜRETİMLE AKTİF İZLEME VE KIYMETLENDİRME YAPILACAK
Üretim planlamasının uygulanması ve izlenmesi için kıymetli bir araç olan kontratlı üretim modelinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması çalışmaları yapılıyor. Bu kapsamda Kontratlı Üretimin Yordam ve Asılları Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girdi.
Düzenlemeyle “tip sözleşmeler” ile uygulamada birliktelik sağlanması, kayıt sistemi ile faal izleme ve kıymetlendirme yapılması, sigorta ile tarafların risklerinin minimize edilmesi, arabuluculuk sistemi ile uyuşmazlıklara süratli ve faal tahlil bulunması amaçlanıyor. Bitkisel, hayvansal ve su eserleri mevzularında 13 “tip sözleşme” Bakanlık internet sitesinde yayımlandı.
Üretim planlamasında ziraî emelli örgütlerin faal rol alması için bu kuruluşların yapılarının güçlendirilmesi ve etkinliklerinin artırılması amaçlanıyor. Belirlenen kriterler ışığında başarılı olan ziraî örgütler birinci derece ziraî örgüt dokümanına hak kazanacak. Doküman alacaklar 1 Eylül prestijiyle internet sitesinde ilan edilecek. Birinci derece örgütlere daha fazla dayanak, ek faiz indirimli kredi ve projelerde müspet ayrımcılık sağlanacak.